Co wybrać: karę umowną czy wynagrodzenie uzupełniające

Spośród wielu sposobów zabezpieczenia należytego wykonania umowy do najpopularniejszych należą: kara umowna oraz wynagrodzenie uzupełniające – często nazywane tzw. klauzulą take or pay.

Zgodnie z kodeksową definicją kary umownej, w razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody.

Typowe postanowienie umowne wprowadzające karę umowną może przedstawiać się następująco: „W przypadku opóźnienia w wykonaniu obowiązku XYZ, A zapłaci B karę umowną w wysokości 1000 zł (jeden tysiąc złotych) za każdy przypadek opóźnienia".

Z kolei wynagrodzenie uzupełniające (tzw. klauzula take or pay) stosowana jest najczęściej w określonych rodzajach umów. Najpowszechniejszymi są umowy o dostawę gazu, czy też umowy o odbiór i zagospodarowanie odpadów komunalnych w regionalnych instalacjach do przetwarzania odpadów komunalnych.

W przypadku klauzuli take or pay dłużnik ma wybór jednej z dwóch możliwych dróg postępowania. Może albo dostarczyć określony towar (take) albo, odmawiając dostarczenia towaru, zapłacić wierzycielowi za gotowość wierzyciela do przyjęcia towaru i dalszego z nim postępowania, w sposób ustalony przez strony w umowie (pay). Świadczenia obu stron mają charakter ekwiwalentny.

Klauzule wprowadzające wynagrodzenie uzupełniające z reguły mają następującą formę: „W okresie od 1 stycznia 2019 do 31 grudnia 2019 r. A dostarczy B nie mniej niż 100 sztuk towaru w postaci...